Hà Giang/Người Việt
Chỉ mới cách đây chừng một năm, ông Nguyễn Ngọc Tiến, 54 tuổi, và vợ là bà Phạm Thị Hương, 52 tuổi, chưa bao giờ nghe đến những chữ “Class Action Lawsuit,” và cũng chưa bị đuổi ra khỏi căn nhà mà họ phải dành dụm biết bao lâu mới mua nổi.
 |
| Thành viên của Miami Workers Center để những túi rác, thu được tại các căn nhà bị xiết, trước văn phòng chi nhánh Bank of America, Miami, Florida, trong một cuộc biểu tình chống các ngân hàng xiết nhà. (Hình: Joe Raedle/Getty Images) |
“Ông ấy hy vọng lắm, nhưng không biết vụ kiện rồi sẽ đi đến đâu. Chỉ biết bây giờ chúng tôi mất hết và lại sống kiếp ở thuê!” Bà Hương nói giữa những tiếng chép miệng.
Giờ đây ông bà cùng 3 người con ở xúm xít trong một chung cư chật hẹp tại Anaheim, gần Disneyland, nơi ông Tiến làm việc. Và những chữ “Foreclosure,” “Loan Modification,” và “Bank of America,” đặc biệt là “Bank of America,” với họ là nhắc nhớ của cơn ác mộng dài, mà cho đến giờ họ vẫn chưa thoát được ra.
Ngồi trên cái ghế của một bàn ăn nhỏ kê trong bếp, ông Tiến kể cho phóng viên Người Việt câu chuyện bị ngân hàng tịch thu nhà của họ, một trường hợp tiêu biểu cho hoàn cảnh của hàng trăm ngàn người đã bị các ngân hàng tịch thu nhà sai trái, oan uổng từ năm 2010 đến giờ.
Giấc mơ trở thành ác mộng
Ðầu năm 2003, vợ chồng ông Tiến đạt giấc mơ làm chủ căn nhà mình ở. Họ mua một ngôi nhà 4 phòng ngủ khang trang có sân trước, vườn sau, tại thành phố Cypress, nơi gia đình ông cư ngụ cho đến cách đây hơn một năm. Món nợ nhà của họ sau nhiều lần bán qua bán lại, đã được chuyển qua cho Bank of America. Tiền nhà hàng tháng kể cả vốn, lời, bảo hiểm và thuế nhà là $2,845.
“Tuy hơi cao, nhưng không sao, cả hai vợ chồng cùng đi làm.” Ông Tiến bảo lúc đồng ý mua nhà, ông đã nghĩ thế.
Tháng Sáu, 2009, lợi tức gia đình ông bất thình lình giảm đi 40% vì bà Tiến tự nhiên thất nghiệp. Việc trả tiền nhà chật vật hơn nhiều. Tuy thế, hai ông bà vẫn gồng mình, mỗi tháng đúng hẹn rút tiền dành dụm để trả nợ nhà.
Tháng Năm, 2010, tình hình trở nên nguy kịch hơn. Bà Tiến vẫn không kiếm được việc, trong khi đó ông Tiến bị bớt lương.
Ông Tiến gọi điện thoại cho Bank of America xin giúp đỡ, và được nhân viên ngân hàng giải thích về chương trình “Home Affordable Modification Program” (HAMP) của chính phủ, và đề nghị nên nộp đơn xin điều chỉnh nợ theo chương trình này.
Sau vài lần thảo luận qua điện thoại, ông Tiến được một nhân viên của Bank of America cho biết là “trên nguyên tắc” họ “tạm đủ điều kiện” xin giảm nợ.
Tháng Sáu, 2010, ông bà Tiến chính thức nộp đơn điều chỉnh nợ, và một lô tài liệu theo yêu cầu của Bank of America. Qua điện thoại, một nhân viên ngân hàng cho biết là ông có thể “tạm dừng không đóng tiền nhà” cho đến khoảng Tháng Mười, 2010, khi đơn xin giảm nợ “có hiệu lực,” vì đằng nào số tiền nợ đến lúc đó cũng được tính lại.
Cuối Tháng Bẩy, 2010, ông Tiến nhận được tờ “Terms and Conditions Agreements” từ Bank of America, cho biết ngân hàng tạm bằng lòng điều chỉnh (temporary modified) món nợ cho ông bà, với tiền lời 3% mỗi năm, mỗi tháng trả $1,995.
Bank of America cho biết họ phải theo một chương trình trả nợ thử kéo dài 3 tháng (3 month trial), bắt đầu từ 1 Tháng Chín, 2010. Nếu sau thời gian thử mà luôn trả tiền đúng hạn, họ sẽ nhận được thư báo cho biết nợ đã được điều chỉnh vĩnh viễn (permanently modified).
Ông Tiến và vợ gửi tiền trả nợ đúng hạn Tháng Chín, Tháng Mười, và Tháng Mười Một, 2010.
Chờ hết Tháng Mười Một vẫn không thấy thư báo, ông Tiến một mặt gọi điện thoại hỏi, mặt khác tiếp tục viết chi phiếu trả tiền cho Tháng Mười Hai, 2010, rồi Tháng Giêng, Tháng Hai, 2011. Những thư “Notice of Default” bắt đầu được lần lượt gửi về, nhưng lần nào gọi điện thoại cho Bank of America, ông Tiến sốt ruột thì cũng đều được bảo là “đang xúc tiến” và “đừng để ý đến những lá thư do máy điện toán tự động in.”
Giữa Tháng Hai, 2011, ông Tiến nhận được “Notice of Trustee Sales” từ Bank of America là vì nhà bị tịch thu vì “non-payment” và sẽ được bán đấu giá trong vòng 30 ngày. Cuống cuồng, ông lại gọi cho Bank of America nữa, thì cũng như trước, nhân viên cả quyết là theo đúng luật, “sẽ không có chuyện nhà bị tịch thu trong khi đơn điều chỉnh nợ đang được cứu xét.”
Giữa Tháng Ba, 2011, khi vợ chồng ông vẫn đang chờ tin món nợ đã được điều chỉnh vĩnh viễn, thì một người môi giới địa ốc gõ cửa cho biết đại diện cho người chủ nhà mới, vừa mua nhà của ông được bán đấu giá trước đó hai ngày.
Sửng sốt, ông bà Tiến nhờ một luật sư đại diện chống lại việc bị đuổi khỏi nhà, nhưng đã quá muộn. Bank of America đưa ra bản sao của các “Notice of Default” và “Notice of Trustee Sales” để dẫn chứng là việc bán đấu giá nhà của Bank of America “hoàn toàn đúng luật.”
“Khi biết mình thực sự mất nhà, tôi khóc hết nước mắt, còn ông ấy thì nằm tê liệt cả tuần.” Bà Hương kể.
Cuối cùng thì cũng phải tìm nhà, dọn nhà. Sau khi mọi việc tạm lắng xuống, tham khảo với một số luật sư, ông bà Tiến biết là nhà mình đã bị tịch thu trái phép, và hiện đang xúc tiến thủ tục gia nhập vào một vụ kiện tập thể đối với Bank of America, do tổ hợp luật Hagens Berman Sobol Shapiro, LLP đảm nhiệm.
“Thật là xui! Biết thế hồi đó đừng tiếp tục đóng tiền nhà, lấy tiền để dành thì bây giờ còn được một ít vốn.” Ông Tiến kết thúc câu chuyện bằng một tiếng thở dài.
Cam kết nhưng không thực thi
Thế nào là tịch thu nhà trái phép, và tại sao Bank of America và một số ngân hàng khác lại tịch thu nhà sai luật khiến biết bao người bị tịch thu nhà oan uổng?
Muốn trả lời câu hỏi này, phải hiểu bối cảnh thị trường bất động sản trong những năm vừa qua.
Từ năm 2008, tình trạng thất nghiệp dài hạn dẫn đến cảnh hàng triệu người Mỹ không trả nổi nợ, và bị mất nhà, tạo ra sự sụp đổ của thị trường địa ốc.
Ðầu Tháng Mười, 2008, chính quyền Obama dành ra một ngân khoản $75 tỷ, tài trợ cho dự án “Making Home Affordable Program” với mục đích giúp đỡ từ bảy đến chín triệu gia đình tránh nạn mất nhà. Một phần của số tiền $75 tỷ được dùng để cung cấp cho các ngân hàng tham gia chương trình giảm nợ, theo điều lệ được đặt ra trong chương trình “Trouble Asset Relief Program” (TARP), để khuyến khích các ngân hàng này điều chỉnh nợ, làm giảm nhẹ tiền trả hàng tháng cho những chủ nhà hội đủ điều kiện.
Cuối Tháng Mười, vài tuần sau khi TARP được thực hiện, nhiều ngân hàng lớn ghi danh tham gia chương trình, một phần để nhận tiền của chính phủ, phần khác để bảo đảm là các chủ nhà tiếp tục trả nổi nợ, không để cho nhà bị tịch thu.
Ghi danh tham gia xong, Bank of America nhận của chính phủ $15 tỷ. Tháng Giêng, 2009, sau khi mua công ty Merrill Lynch, Bank of America nhận thêm của chính phủ Hoa Kỳ $10 tỷ nữa.
Ðể nhận những khoản tiền này, Bank of America cam kết sẽ tham gia vào các chương trình do TARP đưa ra, trong đó có chương trình “Ðiều Chỉnh Nợ Nhà” (HAMP) với những điều khoản rõ ràng được Bộ Tài Chánh đưa ra.
(Còn tiếp)
Kỳ 2: Các vụ kiện tập thể và biện pháp của chính phủ
––
Liên lạc tác giả: HaGiang@nguoi-viet.com
http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=148694&zoneid=1
No comments:
Post a Comment